Προκειμένου να επιτυγχάνεται η περιβαλλοντικά αποδεκτή λειτουργία της μονάδας,  είναι απαραίτητη η εκτέλεση μιας σειράς ενεργειών που αφορούν την παρακολούθηση – καταγραφή και αξιολόγηση μιας σειράς παραμέτρων που σχετίζονται με τις κύριες περιβαλλοντικές επιπτώσεις που δημιουργούν οι μονάδες αυτές. Το πρόγραμμα αυτό στα πλαίσια της λειτουργίας του Χ.Υ.Τ.Α. περιλαμβάνει τα παρακάτω έργα:

 

1. Συλλογή μετεωρολογικών δεδομένων (όγκος και ένταση κατακρημνισμάτων, θερμοκρασία, διεύθυνση και ένταση ανέμου, εξάτμιση, ατμοσφαιρική υγρασία). Για το λόγο αυτό σε συνεργασία με την ΜΕΤΕΟ έχει τοποθετηθεί αυτόματος σταθμός μου μετράει τις βασικές μετεωρολογικές παραμέτρους.
      

    

   Μετεωρολογικός σταθμός Βέσσας Χίου

    

2. Έλεγχος υπογείων  και επιφανειακών νερών : Υπάρχουν 3 γεωτρήσεις βάθους 100 μ περίπου για έλεγχο στάθμης, θερμοκρασίας και αγωγιμότητας των υπόγειων υδάτων
3. Έλεγχος στραγγισμάτων: Οι αναλύσεις των στραγγισμάτων γίνονται σε  δείγματα που παίρνονται ανά συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα και πραγματοποιούνται σε κατάλληλο εργαστήριο εντός του Χ.Υ.Τ.Α ( για κάποιες παραμέτρους) και ανά τακτά διαστήματα οι αναλύσεις αυτές γίνονται και σε άλλο έγκυρο εξωτερικό εργαστήριο για την σύγκριση των αποτελεσμάτων.
4.  Έλεγχος βιοαερίου: Γίνονται μετρήσεις βιοαερίου ανά συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα μέσω φορητού βιοαναλυτή
5. Έλεγχος καθιζήσεων  – απομένουσα χωρητικότητα Χ.Υ.Τ.Α.
6.  Σύστημα επιτήρησης εκρηκτικών συγκεντρώσεων μεθανίου σε κλειστούς χώρους (κτίρια, υπόγεια κ.α.)
    
   
    
7. Απομακρυσμένη παρακολούθηση εγκατάστασης επεξεργασίας στραγγισμάτων μέσω αυτοματοποιημένου προγράμματος σε Η/Υ στο κτίριο Διοικήσεως (SCADA)
    

 

Συνήθως τα δημιουργούμενα αέρια σε έναν χώρο υγειονομικής ταφής των απορριμμάτων είτε αφήνονται να διαφύγουν στην ατμόσφαιρα, είτε οδηγούνται προς παραγωγή ενέργειας. Το βιοαέριο αποτελείται από μια σειρά αερίων που απαντούν σε σημαντικές ποσότητες (κύρια αέρια) και άλλα που απαντούν σε πολύ μικρές ποσότητες (ιχνοαέρια). Τα κύρια αέρια είναι τα CH4 , NH3 , CO2 , CO, H2 S, N2 , H2 και O2 .

 

Με το πέρας λειτουργίας ή/και με την ολοκλήρωση επί μέρους τμημάτων του χώρου υγειονομικής ταφής αρχίζουν οι εργασίες και τα έργα τελικής κάλυψης και επανένταξης του χώρου στο φυσικό περιβάλλον. Στην περίπτωση του Χ.Υ.Τ.Α. Ν.Χίου η χρήση που προτείνεται είναι η επαναβλάστηση σύμφωνα με το οικοσύστημα της ευρύτερης περιοχής και η περιμετρική δενδροφύτευση. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι κατά το στάδιο μεταφροντίδας ενός Χ.Υ.Τ.Α. γίνονται συστηματικές μετρήσεις για τον έλεγχο της ποιότητας και ποσότητας των στραγγισμάτων, του βιοαερίου και των καθιζήσεων. Ως εκ τούτου, η μεταφροντίδα  μπορεί να διαρκέσει για δεκαετίες και ολοκληρώνεται όταν η δυναμικότητα εκπομπών (στραγγισμάτων, βιοαερίου) είναι τόσο χαμηλή που δεν βλάπτει το περιβάλλον.