Ο ΧΥΤΑ του Δ. Χίου εντοπίζεται δυτικά της οδού «Αρμολίων – Βέσσας», στην περιοχή με το τοπωνύμιο «Πόδορας». Διοικητικά υπάγεται στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου και ειδικότερα στην Περιφερειακή Ενότητα (Π.Ε.) Χίου, ενώ εντοπίζεται εντός των διοικητικών ορίων της Δημοτικής Ενότητας Μαστιχωρίων, του Δήμου Χίου, σύμφωνα με τη νέα διοικητική διάρθρωση των Δήμων & Κοινοτήτων ν. 3852/2010 (Α΄ 87) (Πρόγραμμα «Καλλικράτης»).
Η συνολική έκταση των εγκαταστάσεων του ΧΥΤΑ είναι 86,3 στρέμματα με τον ενεργό χώρο διάθεσης να καλύπτει 51.553 m2 συνολικά και έχει χωριστεί σε δύο φάσεις λειτουργίας την Α’ και την Β’ φάση, οι οποίες εξυπηρετούν τους Δήμους μετόχους του ΦΟΔΣΑ
Σήμερα η υγειονομική ταφή των απορριμμάτων γίνεται στην Α’ φάση, με έναρξη λειτουργίας τον Οκτώβριο του 2012,η οποία αναπτύσσεται σε έκταση 29.74 στρέμματα με ωφέλιμη χωρητικότητα 356.886 κυβικά μέτρα.
Μετά την πλήρωση της Α’ φάσης θα κατασκευαστεί η Β΄ φάση με ωφέλιμη χωρητικότητα 285.760 κυβικά μέτρα.
Στο ΧΥΤΑ γίνονται αποδεκτά μόνο μη επικίνδυνα αστικά και προσομοιάζοντα με αυτά στερεά απόβλητα (Ευρωπαϊκός κατάλογος αποβλήτων ΕΚΑ κεφ. 20, Απόφαση 94/3/ΕΚ.) και κανένα επικίνδυνο απόβλητο όπως περιγράφεται αναλυτικά στην Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων του έργου.
Η είσοδος των απορριμματοφόρων γίνεται μέσω της κεντρικής πύλης εισόδου, όπου κατά την είσοδό τους τα οχήματα ζυγίζονται στην ειδική γεφυροπλάστιγγα του ΧΥΤΑ.
Μετά τη ζύγισή τους τα οχήματα ακολουθούν τη διαδρομή του εσωτερικού οδικού δικτύου προς το ημερήσιο μέτωπο διάθεσης των απορριμμάτων και εναποθέτουν τα απορρίμματα στο υποδεικνυόμενο από τους επόπτες του ΧΥΤΑ σημείο.
Κατά την έξοδο τους, τα οχήματα ξαναζυγίζονται στη γεφυροπλάστιγγα, όπου αυτόματα εκτυπώνεται το χαρτί με το καθαρό βάρος των απορριμμάτων, τα στοιχεία του οχήματος, την ημερομηνία και ώρα προσέλευσης καθώς και τη δημοτική ενότητα προέλευσης του απορριμματοφόρου. Το χαρτί αυτό είναι διπλότυπο και υπογράφεται από τον οδηγό του απορριμματοφόρου, όπου ένα αντίγραφο παίρνει εκείνος και το άλλο παραμένει στο ΧΥΤΑ, για τη τήρηση αρχείου με τις ποσότητες των απορριμμάτων που εισέρχονται.
Όπως αναφέρθηκε ο Χ.Υ.Τ.Α εκμεταλλεύεται σε δυο Φάσεις - κύτταρα. Ακολουθείται η εφαρμογή της μεθόδου των κυττάρων – κυψελών για την πλήρωση του χώρου με σκοπό την βέλτιστη διαχείριση των ομβρίων, τη μειωμένη παραγωγή στραγγισμάτων, τη καλύτερη συμπύκνωση των απορριμμάτων, τη τμηματική αποκατάσταση του χώρου με ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και τη βελτίωση της αισθητικής εικόνας του Χ.Υ.Τ.Α.
Το κάθε κύτταρο Λειτουργίας αποτελείται από ημερήσια κελιά (κύτταρα) και ταμπάνια.
Είναι το στερεό από συμπιεσμένα απορρίμματα μιας πλήρους ημέρας. Υπό κανονικές συνθήκες η τομή του θα έχει σχήμα πλαγίου παραλληλογράμμου ή τραπεζίου, ανάλογα με την εξέλιξη του μετώπου εργασίας. Το ύψος του μαζί με την ημερήσια χωματοκάλυψη πάχους 15-20 cm ανέρχεται σε 3,0 m.
Μια σειρά από ημερήσια κελιά (κύτταρα), στο ίδιο επίπεδο, σ’ όλο το διατιθέμενο πλάτος και μήκος του χώρου, δημιουργούν τα επονομαζόμενα ταμπάνια, ύψους 3.0 m.
Τα απορρίμματα που έχουν απορριφθεί στη λεκάνη του κυττάρου από τα απορριμματοφόρα, προωθούνται, διαστρώνονται, συμπιέζονται με το συμπιεστή σε ταμπάνια ύψους 3.0 μέτρων. Ο συμπιεστής κινείται σε κεκλιμένο επίπεδο, κλίσης της τάξης του 15% περίπου και να μην ξεπερνάει το 1:3. Με διαδοχικά περάσματα του συμπιεστή πάνω από την ίδια ζώνη, με τρόπο ώστε το πάχος της να αυξάνει κάθε φορά κατά 15 ~ 20cm, διαμορφώνεται το ταμπάνι κατά πλάτος. Το πλάτος του ημερήσιου κυττάρου, ανέρχεται σε 10m.
Η τεχνική της ενέργειας αυτής συνίσταται στην διαμόρφωση λεπτών και επάλληλων κεκλιμένων στρώσεων απορριμμάτων πάχους πριν συμπιεσθούν 30–40cm και αφού συμπιεσθούν 15 - 20cm, με επαναλαμβανόμενη διέλευση (6-7 φορές τουλάχιστον) κατάλληλου συμπιεστή.
Η υψηλή συμπίεση των απορριμμάτων, που επιτυγχάνεται χάρη στη λειτουργία των ειδικών συμπιεστών, είναι ικανή ώστε να ελαχιστοποιείται ο χώρος που καταλαμβάνουν τα απορρίμματα, να εξασφαλίσει την ομαλή κυκλοφορία των οχημάτων πάνω στο επίπεδο του ταμπανιού και παράλληλα να εμποδίσει τη διασπορά ελαφρών αντικειμένων καθώς και τα φαινόμενα αυτανάφλεξης.
Κατόπιν χωματοκαλύπτονται ώστε να περιορίζονται οι επιπτώσεις στο περιβάλλον. Τα υλικά ημερήσιας χωματοκάλυψης πρέπει να είναι κατάλληλα, πρόκειται δηλαδή για αμμοχαλικώδη υλικά και πρόκειται για τα υλικά εκσκαφής της περιοχής μετά από διαλογή τους και πιθανή ανάμειξη τους για την επίτευξη της επιθυμητής διαπερατότητας Το υλικό επικάλυψης των διαστρωμένων απορριμμάτων είναι αποθηκευμένο κοντά στο μέτωπο εργασιών ώστε να μην δημιουργούνται προβλήματα στην εξασφάλιση του (π.χ. σε περιόδους παγωνιάς) και να αντιμετωπίζονται έκτακτα περιστατικά (άμεση επιχωμάτωση εστίας φωτιάς).
Όλες οι παραπάνω εργασίες γίνονται από το προσωπικό του ΧΥΤΑ και από ειδικά μηχανήματα, φορτωτής - προωθητήρας και συμπιεστή, ιδιοκτησίας ΔΙΑΝΟΧ Α.Ε.
